Eerste volledig duurzame huis staat in Dirksland
Duurzaam hout gebruiken, zuinig zijn met water, afval scheiden of zelf groente verbouwen; veel Nederlanders zijn bewust of onbewust bezig met een vorm van duurzaam leven. Architect Joop Bensdorp uit Dirksland geeft het begrip een heel nieuwe dimensie: zijn huis is duurzaam gebouwd en bestaat volledig uit hout dat makkelijk te recyclen is. "Bij afbraak blijft er alleen een stapel planken over," vat hij het bondig samen.
"De klimaatverandering is nog niet helemaal duidelijk, maar olie en gas raken op en veel materialen worden schaars. Bomen blijven altijd groeien, dat was onze belangrijkste motivatie voor dit huis."Het huis valt meteen op in de nieuwe wijk Akkerleeven in Dirksland door het vele hout en grote ramen. Het doet Scandinavisch aan en geeft binnen door het ontbreken van behang en verf als eerste indruk dat het nog niet af is en er nog flink verbouwd moet worden. Dat gevoel verdwijnt echter al snel, waardoor de details beginnen op te vallen en het hout uitnodigend en warm overkomt. Dé blikvanger in de woonkamer is een enorme houtkachel, subtiel weggewerkt in een houtkleurig soort muur. "Je stookt ongeveer anderhalf uur en vervolgens geeft hij 24 uur warmte," vertelt Bensdorp tijdens de rondleiding. Het puntdak zorgt er in de zomer voor dat de zon niet hinderlijk het huis in kan schijnen, de laaghangende winterzon schijnt juist precies er onderdoor waardoor de benedenverdieping ook op die manier wordt verwarmd. Behalve deze kachel is de enige andere verwarmingsbron in huis de vloerverwarming in de badkamer. Dat is ook meteen de enige plek waar iets met de wanden is gedaan, het hout is behandeld met bijenwas en lijnolie zodat ze met water kunnen worden schoongemaakt.
Grasdak uit Noorwegen
Het meest extreme noemt Bensdorp zelf het grasdak dat afkomstig is uit Noorwegen. "Grasdaken komen wel in steeds meer steden voor. Daar zijn weinig planten die regenwater kunnen opnemen en kan het water alleen maar naar het riool. Door de grasdaken blijft het ook koeler in de stad, ook op zolder was het deze zomer gewoon koel."
Het is het eerste huis in Nederland dat op deze manier tot stand is gekomen en gebouwd is met het Duitse Nur Holz houtbouwsysteem. "Wij bouwden voor zover ik weet het eerste huis, er zijn inmiddels wel een viertal huizen en een winkel op deze manier gebouwd. Het zijn eigenlijk allemaal grote elementen bestaande uit laagjes hout en die worden op de bouwplaats in elkaar gezet. Het is wel iets duurder omdat je alles moet importeren. Ook zijn het allemaal bijzondere materialen en is er nog weinig concurrentie op die markt. Het is wel energiezuinig, zo hebben we geïsoleerd met schapenwol, en op die manier willen we wat terug verdienen," vertelt hij op een, uiteraard, houten bank in de tuin. Die tuin is verder het domein van zijn vrouw die het heeft omgetoverd tot een moestuin met kruiden en groentes als broccoli, bietjes en andijvie. "Het blijft zoiets dankbaars, je stopt zaad in de grond en er komt een plant uit," verwoordt zijn vrouw haar gevoel als ze langsloopt. En uiteraard wordt er ook hier duurzaam verbouwd: de tuin is bedekt met houtsnippers om onkruid tegen te gaan.
Transition Town
Het idee voor deze manier van bouwen ontstond in zijn vorige woonplaats Bussum. "We zijn daar met een groepje een transition town begonnen. Het idee daarvan is om te kijken wat een particulier kan doen om de klimaatverandering voor te zijn, hoe te leven als er geen olie of gas is. Dit is in Engeland begonnen en heeft verschillende uitingen zoals eigen groente verbouwen of zolang mogelijk doen met kleding. Mijn vrouw was daar al langer mee bezig, ik ben zelf architect dus bij mij ging mijn interesse richting duurzaam bouwen. Toen ik een keer bij een cursus een importeur van deze bouwsystemen tegen het lijf liep, zei ik meteen dat als ik ooit een huis ga bouwen, hout me dan fantastisch lijkt," legt Bensdorp zijn motivatie uit.
Deze kans deed zich voor toen zijn vrouw een baan kreeg bij Deltawind in Oude-Tonge. Bensdorp sloeg aan het schetsen en begon op internet zijn zoektocht naar materialen en spullen. "De Duitse importeur heeft ook een huis als dit en zo wisselden we ideeën uit. Als je eenmaal gaat zoeken, kom je veel tegen. De ontwikkelingen gaan hard, veel bestaande producten worden verduurzaamd maar er zijn weinig huizen zo duurzaam als het onze. We hebben de lat hoog gelegd en achteraf gezien hadden we misschien concessies moeten doen zoals bijvoorbeeld met het dak. Het was heel bewerkelijk, duurde langer om te maken en was daardoor ook duurder, nu zou ik voor prefab kiezen. We waren ook wat over ons budget en daardoor is de vloer wat te goedkoop, niemand ziet het, maar ik zie het zelf wel en daar heb ik nu wel spijt van," glimlacht hij in de avondzon terwijl hij door het raam naar de desbetreffende vloer kijkt.
En zoals bij elk eigen huis, duurzaam of niet, moeten ook hier nog de nodige dingen aan worden afgemaakt. "We moeten de schuur nog helemaal afmaken, we gaan nog schilderen, het dak moet nog verder in de olie, maar dat zijn vooral kleine dingen," vat Bensdorp het samen. "We zijn in ieder geval zelf heel tevreden met hoe het er al uit ziet en hoe het werkt."
Woensdag 29 augustus 2012
