Nu op de radio: Ons Eiland, Altijd Dichtbij

Oude Goedereeders woonden in de Romeinse tijd op terpen

Nieuw onderzoek naar de archeologie van Goedereede-Oude Oostdijk leidt tot nieuwe inzichten, zoals de ontdekking dat de bewoners van het gebied in de Romeinse tijd zich hier op terpen vestigden. Al sinds het najaar 2010 zijn archeologen bezig met de uitwerking van de opgravingen van archeoloog Jan Trimpe Burger.

De opgravingen in de jaren '50 en '80 lieten veel tekeningen en vondsten achter die destijds nauwelijks verwerkt waren tot een wetenschappelijk verhaal. Het oude materiaal geeft de huidige onderzoekers van de Universiteit Leiden en Hazenberg Archeologie nu al veel inzicht in de nederzetting van Goedereede-Oude Oostdijk.

De onderzoekers begonnen met een studie naar gebouwstructuren op de oude opgravingstekeningen. Tijdens de opgravingen in de jaren '50 en ‘80 zijn veel tekeningen gemaakt van grondsporen. De meeste tekeningen lagen decennia lang in het archief zonder dat archeologen er een blik op wierpen. Jan Trimpe Burger publiceerde al wel in de jaren '70 de ontdekking van een gebouw en enkele vondsten. Met de oude tekeningen ontdekte archeoloog Jeroen van Zoolingen dat hier zeker een tiental gebouwen stonden in de Romeinse tijd. Toen de oude Goedereeders zich hier kwamen vestigen was de omgeving erg drassig. Daarom hoogden ze de grond onder hun huizen op met rietmatten en plaggen. Zo ontstonden al vroeg in de Romeinse tijd terpen van soms wel 90 cm hoog. Van Zoolingen herkende in de tekeningen dat de bewoners veel onderhoud pleegden en verbouwing verrichtten aan de boerderijen op de terpen. De ruimte tussen de terpen lag vol met afval. Wat betekent dit? Waarschijnlijk wilden de bewoners de terpen met elkaar verbinden door ze met afval op te vullen. Zo ontstond er uiteindelijk één grote nederzetting op een opgehoogd terrein.

Waarom gingen de mensen toch in Goedereede wonen als de bodem zo nat was? Voorlopig gaan de onderzoekers ervan uit dat de handelaren van toen deze locatie kozen vanwege de aanwezigheid van een bevaarbare geul. Aangezien het meeste transport in die tijd over water ging, is dit in handelsopzicht een goede locatie. Vaarroutes waren er richting het binnenland over de grote rivieren, langs de kust naar andere Romeinse vestigingen en naar Engeland. Ook de vondsten vertellen hoe gunstig deze positie op de kruising van verschillende aanvoerroutes was. De grote hoeveelheden aardewerk, bot en bouwmateriaal zijn het bewijs dat de oude Goedereeders contacten onderhielden met handelaren uit alle windstreken. De goederen zijn afkomstig uit het Duitse Rijngebied, de Belgische kustvlakte en de Engelse kusten.

Jasper de Bruin, docent aan de Universiteit Leiden, onderzoekt samen met een aantal studenten de vele dozen aardewerk. Dit onderzoek brengt in eerste instantie informatie op over de datering van de nederzetting en de verschillende gebouwen. Daarnaast geeft het aardewerk ook inzicht geven in de sociale status van de inwoners en de plaats van Goedereede in het Romeinse handelsnetwerk in Noordwest Europa.