Nu op de radio: Archipel bij nacht

10 miljoen voor waterkwaliteit Grevelingenmeer

Gedeputeerde Staten Zuid-Holland stellen voor 10 miljoen euro bij te dragen aan het maatregelenpakket om de waterkwaliteit van de Grevelingen en het Volkerak-Zoommeer te verbeteren. Provinciale Staten bespreken het voorstel in januari 2015. Het kabinet besloot in het najaar met de vaststelling van de Ontwerp-rijksstructuurvisie Grevelingen en Volkerak-Zoommeer tot deze maatregelen. Zuid-Holland heeft daarvoor een bijdrage toegezegd, die ook in de begroting is gereserveerd. In het GS-voorstel is deze bijdrage onderbouwd.

Getijde en verzilting
Op de Grevelingen komt weer eb en vloed. Het Volkerak-Zoommeer wordt weer zout en krijgt ook weer eb en vloed. Hierdoor herstelt de waterkwaliteit van beide, momenteel stilstaande en afgesloten, wateren. Dit is een belangrijke impuls voor de versterking van de ecologie in het gebied en daarmee de regionale economie: de verbeterde waterkwaliteit is goed voor de natuur, recreatie en toerisme, landbouw, schelpdierteelt en de kwaliteit van de leefomgeving.

Zuurstofgebrek
Op dit moment komt in de diepere delen van de Grevelingen zuurstofloosheid voor, waardoor het bodemleven afsterft. Dit verschijnsel breidt zich steeds verder uit, ook naar de ondiepere delen van de Grevelingen. De verwachting is dat binnen een aantal jaar de zuurstofloosheid op alle diepten voorkomt. Oorzaak van de zuurstofloosheid is dat het water stil staat. Het terugbrengen van beperkt getij op de Grevelingen via een doorlaat in de Brouwersdam is de meest duurzame en degelijke oplossing om de beweging in het water terug te brengen. Hiermee ontstaat tegelijkertijd de mogelijkheid duurzame getijdenenergie op te wekken.

Volkerak-Zoommeer
De ontwerp-Rijksstructuurvisie stelt daarnaast voor de waterkwaliteit van het Volkerak-Zoommeer te verbeteren door de aanleg van een doorlaat in de Philipsdam. Hierdoor komt vanuit de Oosterschelde beperkt getij terug op het Volkerak-Zoommeer en wordt dit bekken weer zout. Er is dan een alternatieve zoetwatervoorziening via Haringvliet en Hollandsch Diep nodig voor de gebieden die nu zoetwater via het Volkerak-Zoommeer krijgen. Deze alternatieve zoetwatervoorziening wordt beter en efficiënter dan in de huidige situatie omdat de nieuwe aanvoerroute grotere leveringszekerheid en betere waterkwaliteit biedt. Randvoorwaarde voor een zout Volkerak-Zoommeer is dat het zoutlek via de Volkeraksluizen naar het Haringvliet en Hollandsch Diep beperkt blijft. Hiervoor worden maatregelen genomen.

Kosten en baten
De maatschappelijk kosten en baten van deze beide voorstellen zijn voor de Rijksstructuurvisie in kaart gebracht. Het weer zout maken van het Volkerak-Zoommeer levert een positieve balans van kosten en baten op. Voor het terugbrengen van beperkt getij op de Grevelingen laat een negatieve kosten-batenverhouding zien. Dit komt omdat gerekend wordt met de huidige situatie van de Grevelingen. De verwachtte verslechtering van de waterkwaliteit van de Grevelingen in de toekomst is niet meegerekend.